Με φτωχούς αγρότες δεν μπορεί να υπάρξει ευημερία για τη λιπασματοβιομηχανία

Στην τελευταία μεγάλη εκδήλωση της Yara στη Θεσσαλονίκη ακούστηκε, μεταξύ άλλων, ότι η καινοτομία χτίζει την παράδοση. Πώς το αναλύουμε αυτό, τι ακριβώς σημαίνει; 

«Nομίζω ότι ακούστηκε από τον εκπρόσωπο του Κτήματος Κυρ Γιάννη και είναι το μότο του. Μας εκφράζει οπωσδήποτε και θεωρώ ότι εκφράζει γενικά την εποχή. Από τη μία έχεις την παράδοση, η οποία είναι η ρίζα σου, και από την άλλη είσαι σε μία σύγχρονη εποχή, η οποία απαιτεί να αλλάζεις, να δημιουργείς, να καινοτομείς, να προλαβαίνεις εξελίξεις, ειδικά τεχνολογικές εξελίξεις. Παράδοση και καινοτομία, λοιπόν, έχοντας όμως πάντα ως καταλύτη τη συνεχή εκπαίδευση. Όσον αφορά δε την Yara, θεωρώ ότι τα 120 χρόνια της ιστορίας της χαρακτηρίζονται από καινοτομία και έχει στηρίξει ένα χώρο αρκετά παραδοσιακό», τόνισε ο κ. Ρουμελιώτης.

Αν υποθέσουμε ότι η Yara άργησε λίγο να μπει στα παρεμπόδισμενα λιπάσματα, ειπώθηκε και από τους δικούς σας άνθρωπους αυτό, πού έγκειται τώρα η διαφοροποίησή της από τον ανταγωνισμό; 

Αυτό που βλέπουμε εμείς είναι ότι το βασικό ανταγωνιστικό πλεονέκτημα της Yara παραμένει το ίδιο. Δηλαδή η τεχνολογία που έχει στα αζωτούχα λιπάσματά της, η αγρονομική γνώση και τα ψηφιακά εργαλεία. Με το συνδυασμό όλων αυτών μπορεί να βοηθήσει τον αγρότη να κάνει τη σωστή εφαρμογή στον σωστό χρόνο. Τώρα, σε ό,τι αφορά το κομμάτι της παρεμπόδισης, έρχεται μέσα από μία ΚΑΠ, από ανάγκες δηλαδή που έχουν προκύψει από αυτή τη νέα πολιτική. Οπότε κι εμείς αποφασίσαμε να λανσάρουμε ένα χαρτοφυλάκιο καινούριο με υψηλής ποιότητας παρεμποδιστές νιτροποίησης και ουρεάσης για να καλύψουμε την αγορά.

Έγιναν και κάποιες εξαγορές προς αυτή την κατεύθυνση που διευκολύνουν το χαρτοφυλάκιό σας; 

Όχι, αυτήν τη στιγμή δεν υπάρχουν εξαγορές, τουλάχιστον στο κομμάτι της παρεμπόδισης. Υπάρχουν τοπικές συνεργασίες ανά αγορά ενώ το τμήμα Έρευνας και Ανάπτυξης της Yara έχει ήδη ξεκινήσει τη διαδικασία να λανσάρει τους δικούς μας παρεμποδιστές. Μάλιστα σε κάποιες αγορές κυκλοφορούν ήδη και σύντομα θα έχουμε κι εμείς για την Ελλάδα συγκεκριμένους τύπους. Επομένως και αυτό το προϊόν προέρχεται από τη γνώση της Yara. Μιας και μιλάμε όμως για εξαγορές, έχουν γίνει ήδη δύο, οι οποίες αφορούν τα οργανικά λιπάσματα. Κι εκεί δείχνει τη διάθεσή της η Yara να συμπληρώσει το χαρτοφυλάκιό της με όλες τις δυνατές λύσεις που τη βοηθάνε να έχει ολοκληρωμένες προτάσεις όσον αφορά την Αναγεννητική Γεωργία.

Ας αναφέρουμε δύο πράγματα παραπάνω γι’ αυτά τα είδη παρεμποδιστών που έχετε υιοθετήσει. 

Ο παρεμποδιστής νιτροποίησης είναι κυρίως για τα σύνθετα λιπάσματα και κάποια αζωτούχα, τα οποία βοηθάνε στη βραδεία αποδέσμευση του αζώτου και στη διαχείριση του αζώτου στο έδαφος. Και υπάρχει και ο παρεμποδιστής ουρεάσης ο οποίος αφορά τα προϊόντα που βασίζονται στην ουρία. Θεωρώ ότι οι τεχνολογίες που υπάρχουν αυτήν τη στιγμή στο κομμάτι των παρεμποδιστών είναι πάνω-κάτω ισοδύναμες. Αυτό όμως που θα φέρει Yara με τους δικούς της παρεμποδιστές νομίζω ότι θα είναι καινοτομία. Το οποίο ακόμα δεν είμαι σε θέση να το μοιραστώ, καθώς περιμένουμε να δούμε το χρονικό σημείο και τη στιγμή του λανσαρίσματος, αλλά θα είναι σίγουρα καινοτομία.

Ενδεχομένως είναι οι εγκρίσεις που περιμένετε για να μπορέσουν να έρθουν τα νέα προϊόντα στην αγορά και να τηρούν τις προδιαγραφές του ευρωπαϊκού πρωτοκόλλου.

Ακριβώς. Όλα τα δικά μας προϊόντα θέλουμε να έχουν ακολουθήσει την FΡR διαδικασία της ΕΕ, ώστε να είναι και εγκεκριμένα CE και να μπορέσουν να ενσωματωθούν στο χαρτοφυλάκιό μας γρήγορα.

Ακούστηκε ο όρος «μεταβλητή λίπανση». Πώς περιγράφετε το πλάνο της μεταβλητής λίπανσης που εσείς προτείνετε; 

Αυτό κυρίως αφορά και τη χρήση των ψηφιακών εργαλείων. Είναι συνδυαστικό. Η Yara έχει αναπτύξει σε παγκόσμιο επίπεδο μία ψηφιακή πλατφόρμα που λέγεται AtFarm. Σε αυτή, λοιπόν, με τη χρήση δορυφόρων αλλά και άλλων εργαλείων αγρού όπως είναι τα N-Tester γίνεται καταμέτρηση των αναγκών της καλλιέργειας σε άζωτο στην επιφανειακή λίπανση και ανάλογα λαμβάνονται αποφάσεις για το πόσο και πότε πρέπει να χρησιμοποιηθεί ώστε να υπάρχει η σωστή διαχείριση των θρεπτικών στοιχείων. Και φυσικά να μεγιστοποιήσουμε την απόδοση της καλλιέργειας. Αυτή λοιπόν την εφαρμογή και όλη τη λογική της μεταβλητής λίπανσης θέλουμε να την ενσωματώσουμε και στη farmB, που είναι μία πρόσφατη συνεργασία που έχουμε ανακοινώσει ώστε ο αγρότης να έχει στα χέρια του ένα χρήσιμο εργαλείο.

Τι βρήκατε στη farmB και μπήκατε σε αυτή τη συνεργασία;

Θα ξεκινήσω από το ότι θεωρούμε ότι η farmB αυτήν τη στιγμή είναι ίσως η πιο ολοκληρωμένη πλατφόρμα από αυτά που έχουμε δει στην Ελλάδα και έρχεται να δέσει με όλο αυτό το χαρτοφυλάκιο που θέλουμε να έχουμε για την Αναγεννητική Γεωργία. Μέχρι τώρα είχαμε προϊόντα χαμηλού αποτυπώματος, άνθρακα. Σύντομα θα επεκτείνουμε το χαρτοφυλάκιο προϊόντων θρέψης και φυσικά όλη τη γνώση που έρχεται μαζί. Μας έλειπε ένα ψηφιακό εργαλείο και, κακά τα ψέματα, υπήρχε μία καθυστέρηση, ώσπου να φέρουμε και τις δικές μας λύσεις που θα έρθουν σύντομα και στην Ελλάδα. Οπότε η farmB ήρθε να συμπληρώσει αυτό το χαρτοφυλάκιο. Μέσα στη farmB εμείς ενσωματώσαμε τα δικά μας προγράμματα θρέψης, άρα υπάρχει μία διασύνδεση της farmB με το ΑtFarm, με τις τεχνολογίες της Yara, και πλέον φέρνει όλη αυτή τη γνώση κατευθείαν μέσα στο σύστημά της.

Πόσο αποδεκτά είναι αυτά τα νέα εργαλεία πλέον τόσο από το δίκτυό σας όσο και από τους ίδιους τους αγρότες, δηλαδή τι βαθμό ανταπόκρισης βρίσκετε; 

Θα μιλήσουμε ανοιχτά. Θεωρώ ότι ο βαθμός ανταπόκρισης κυρίως έχει να κάνει με τη νέα ΚΑΠ. Επί της ουσίας όμως η εφαρμογή είναι ακόμα σε πολύ πρώιμα στάδια. Ίσως ήδη να το εφαρμόζουν οι πιο καινοτόμοι αγρότες με την παρότρυνση και της βιομηχανίας τροφίμων. Αλλά θεωρώ ότι είναι το μέλλον. Σε βάθος χρόνου πρέπει όλοι να βοηθήσουμε και με εκπαιδευτικά προγράμματα να κατευθύνουμε το δίκτυο αλλά και τους αγρότες για το τι μπορεί αυτή η τεχνολογία να προσφέρει όσον αφορά την καλλιέργειά τους και τις αποδόσεις τους.

Το δίκτυο ανταποκρίνεται καλύτερα από τους ίδιους τους αγρότες ή και εκεί υπάρχει θέμα; 

Και εκεί θεωρώ ότι είναι πάλι θέμα προφίλ. Συμβαδίζει με το προφίλ του αγρότη. Όσο πιο καινοτόμος και ανοιχτός στην εκπαίδευση και στα νέα πράγματα είσαι, τόσο πιο διαθέσιμος είσαι να ενσωματώσεις τη νέα πρακτική. Θέλει δουλειά. Και θέλει δουλειά και από το ίδιο το δίκτυο για να μπορέσει να περάσει τις νέες κατευθύνσεις. Θέλει εμείς να εκπαιδεύσουμε τους ανθρώπους μας. Οι άνθρωποί μας να εκπαιδεύσουν το δίκτυο και τους ανθρώπους τους. Όπως είπα και νωρίτερα, η εκπαίδευση είναι καταλύτης. Θα αποτελέσει ένα σημαντικό στοιχείο σε όποια αλλαγή πρέπει να περάσει στην αγορά.

Τι χαρακτηρίζει σε αυτήν τη φάση την αγορά λιπασμάτων; Πέρα από τα σταθεροποιημένα λιπάσματα, σε τι φάση είμαστε; Ήρθαμε από μια περίοδο που είχαμε μια μεγάλη άνοδο των τιμών με μια διόρθωση στη συνέχεια, ισορροπούμε κατά κάποιο τρόπο; 

Υπάρχει μια εξισορρόπηση και σε συζητήσεις και με άλλους του χώρου θεωρούμε ότι υπάρχει μια υγεία όσον αφορά και την τοποθέτηση των τιμών και τη σταθερότητα των τιμών και τη ζήτηση. Θεωρώ όμως ότι όλο αυτό με τις πράσινες πολιτικές και την ΚΑΠ θα επηρεάσει το χώρο στο μέλλον.

Θεωρείτε ότι οι δεσμεύσεις της ΚΑΠ για το περιβάλλον ήταν λίγο βεβιασμένες, με την έννοια ότι έβαζαν ψηλά τον πήχη χωρίς να παρέχουν την ανάλογη στήριξη;

Πάντα συμβαίνει αυτό. Όταν φέρνεις κάτι καινούργιο, συνήθως θέλει μία αναπροσαρμογή. Ποτέ δεν μπορείς να είσαι σίγουρος πώς θα αντιδράσει η αγορά. Οπότε θεωρώ ότι όλα όσα έχουν συμβεί το προηγούμενο χρονικό διάστημα με τις αντιδράσεις και όλες τις συζητήσεις είναι προς τη σωστή κατεύθυνση έτσι ώστε να εναρμονιστεί και να έρθει σε μία προσαρμογή στα δεδομένα της κάθε αγοράς. Είναι απαραίτητο. Τώρα, αν πάμε να μιλήσουμε για το πώς αυτό θα διαμορφωθεί στο μέλλον, πιστεύω ότι υπάρχουν τεράστια περιθώρια βελτίωσης και θα δούμε ίσως και διαφορετικές προσεγγίσεις. Αν θέλουμε να εξισορροπήσουμε αυτό που λέμε περιβαλλοντική βιωσιμότητα, πρέπει να εντοπίσουμε πρώτα ποιος είναι ο ρόλος του αγρότη, που διασφαλίζει την επισιτιστική ασφάλεια στην αγορά και στην ανθρωπότητα. Έχουμε πολλά καινούρια πράγματα να δούμε.

Άρα, η ευθύνη για να υπάρξουν προσαρμογές, αν όχι διορθώσεις, είναι αυτή τη στιγμή στις Βρυξέλλες ή και στην ίδια την αγορά; 

Η ευθύνη είναι και στις Βρυξέλλες και στις αγορές. Εδώ θα αναφερθώ και στην Yara και στις ενέργειες που έχει κάνει αυτή την περίοδο και τη θέση που παίρνει σε ευρωπαϊκό επίπεδο. Η οποία είναι ότι τόσο σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όσο και σε τοπικό, η πολιτική ηγεσία πρέπει να αναλάβει πλέον δράση.

 Όλα αυτά δεν απαιτούν και μια πιο στενή συνεργασία των συντελεστών της αγοράς με την επιστημονική κοινότητα; Έχουμε δει κατά καιρούς η Yara να κάνει συνεργασίες με πανεπιστημιακά ιδρύματα. Είστε ευχαριστημένοι από την ανταπόκριση; Υπάρχει περιθώριο να βελτιωθεί αυτή η σχέση έτσι ώστε να έχουμε και αυτή την εκπαίδευση που παραγωγού που καθίσταται αναγκαία;

Θεωρώ ότι υπάρχει πολύ μεγάλο περιθώριο. Εγώ είμαι ένας άνθρωπος που μπήκε σε αυτόν το χώρο πριν 1-1,5 χρόνο και βλέπω ότι η ανάγκη για εκπαίδευση είναι μεγάλη γιατί έρχονται αλλαγές που ο χώρος δεν τις αντιλαμβάνεται. Θεωρώ ότι το κομμάτι της συνεργασίας είναι πολύ σπουδαίο και σημαντικό όχι μόνο μεταξύ βιομηχανίας, αγροτών και δικτύου. Αφορά όλη την εφοδιαστική αλυσίδα. Τον τελευταίο καιρό έχω συζητήσει με τον Νίκο Κυριακίδη για πάρα πολλά διαφορετικά προγράμματα στα οποία μπορούμε να συμμετέχουμε, με διάφορους στόχους, από ψηφιακά εργαλεία, από την σπουδαιότητα χρήσης τύπων λιπασμάτων και πώς μπορεί να γίνει πιο βέλτιστη χρήση τους και πολλά άλλα.

Το γεγονός ότι οδεύουμε παράλληλα σε μια εξισορρόπηση των τιμών των λιπασμάτων αλλά και των τιμών των βασικών αγροτικών προϊόντων, είναι κάτι που σας ανησυχεί σε σχέση με τον τρόπο που θα λειτουργήσει η αγορά τον επόμενο χρόνο; Πόσο θα μπορέσουν οι παραγωγοί να ανταπεξέλθουν; 

Το κομμάτι της ευημερίας των αγροτών είναι το σημείο κλειδί. Για όλη τη διατροφική αλυσίδα και για όλες τις πολιτικές αποφάσεις. Και θεωρώ ότι χωρίς να γνωρίζουμε βέβαια πού κάθονται κάθε φορά οι τιμές, γιατί είναι χρηματιστηριακό προϊόν, πρέπει η προσέγγιση της γεωργίας ακριβείας να μπει σε εφαρμογή γιατί πρώτα απ’ όλα θα βοηθήσει τον αγρότη να έχει τη μέγιστη δυνατή απόδοση. Το σημαντικότερο είναι να κάνει λελογισμένη χρήση των πόρων. Των εφοδίων. Έτσι ίσως καταφέρει να μειώσει τα έξοδά του με μια μέγιστη απόδοση και να έχει μια καλύτερη κερδοφορία.

Και εν κατακλείδι μπορεί να υπάρξει επομένως πλούσια λιπασματοβιομηχανία με φτωχούς αγρότες; 

Δεν μπορεί να υπάρχει και αυτό δεν ισχύει μόνο για τη λιπασματοβιομηχανία, ισχύει για όλη τη βιομηχανία. Χωρίς την ευημερία του αγρότη, την οποία θεωρώ μέλημά μας, δεν μπορεί να υπάρχει ευημερία της κοινωνίας.
Σε αυτή όμως τη χρονική περίοδο είναι σε λιγάκι δυσμενέστερη θέση ο αγρότης απ’ ότι στο παρελθόν. Δηλαδή παλιότερα, μπορεί να περιφρονούσαμε τον αγρότη κοινωνικά αλλά παραγωγικά τον εκτιμούσαμε πάρα πολύ και τον αποζημιώναμε ανάλογα. Μιλώντας από καρδιάς ως μέλος της βιομηχανίας θα έλεγα ότι ναι. Όμως αυτό είναι ένα αποτέλεσμα πολυδιάστατο ότι δεν έχουμε καταφέρει να προστατέψουμε αυτό στον «τελικό χρήστη». Χρέος και όφελος και ευθύνη και των εταιρειών αλλά και της πολιτείας βέβαια και των αγροτών και όλων είναι να συνεργαστούν προκειμένου να δούνε ποια είναι η βέλτιστη λύση σε αυτό που βιώνουμε όλοι μαζί ώστε να υπάρχει μία βιώσιμη ανάπτυξη για όλους.

Θα βρούμε αυτήν τη λύση ή θα πάμε σε μια συγκέντρωση της παραγωγής σε όλο και λιγότερους; Οι οποίοι, θα δώσουν μεν λύση-ισορροπία στην αγορά αλλά θα δημιουργήσουν ένα άλλο, κοινωνικό ζήτημα.

Η εμπειρία έχει δείξει ότι σε βάθος χρόνου γίνεται αυτή η συγκέντρωση και αυτό έχει συμβεί σε όλους τους κλάδους που έχω περάσει. Έχω δει ότι σε βάθος χρόνου οι μικροί εξαγοράζονται από τους πιο μεγάλους ώστε οι μεγάλοι να έχουν μια διαπραγματευτική δύναμη μεγαλύτερη. Νομίζω ότι είναι μια ιστορία εξελικτική που δύσκολα θα αποφύγουμε.