Αύξηση της ποσότητας και βελτίωση της ποιότητας της πρωτεΐνης στο σιτάρι

Σε μια καλλιεργητική περίοδο τα υψηλά επίπεδα παραγωγής είναι γνωστό πως επιδρούν αρνητικά στην ποσότητα της περιεχόμενης πρωτεΐνης. Όσο η καλλιέργεια πλησιάζει στο στάδιο του γεμίσματος του κόκκου είναι κρίσιμο να εκτιμάται η αναμενόμενη απόδοση σε περιεχόμενο πρωτεΐνης.

Αναφορικά με την ποιότητα της πρωτεΐνης, ο κύριος στόχος του παραγωγού είναι να καταφέρει να παράξει πρωτεΐνες μακράς αλυσίδας και υψηλού μοριακού βάρους. Οι πρωτεΐνες της γλουτένης (γλοιαδίνες και γλουτενίνες) δίνουν στα παραγόμενα προϊόντα του σιταριού μοναδικές ιδιότητες και καθορίζουν τις ιδιότητες της ζύμης.

Οι πρακτικές λίπανσης που συμβάλλουν στην επίτευξη της καλύτερης ποιοτικά και ποσοτικά πρωτεΐνης στοχεύουν στη βέλτιστη εφαρμογή του αζώτου στα στάδια εκείνα που το φυτό είναι ακόμα σε θέση να το μεταφέρει και να το ενσωματώσει στους κόκκους του. Θα πρέπει ακόμα να δοθεί ιδιαίτερη σημασία στην επάρκεια του θείου στο φυτό λόγω της ιδιαίτερα θετικής συνεισφοράς του στην παραγωγή πρωτεϊνών.

Θρεπτικές ανάγκες και περιεχόμενο πρωτεΐνης στους κόκκους

Άζωτο(Ν)

Το άζωτο αποτελεί βασικό συστατικό των αμινοξέων, που είναι τα δομικά στοιχεία της πρωτεΐνης των σιτηρών. Η διαχείρισή του συνεπώς είναι κρίσιμη για τα σιτηρά εκείνα που στοχεύουν σε υψηλά ποσοστά πρωτεΐνης. Η πρωτεΐνη είναι ένας χρήσιμος δείκτης που υποδηλώνει αν η τελικά η διαχείριση του αζώτου στην καλλιέργεια έγινε με τον βέλτιστο τρόπο. Κάθε φορά που μειώνουμε τις ποσότητες του συνολικού αζώτου στα σιτηρά επηρεάζεται αντίστοιχα αρνητικά και η πρωτεΐνη με ρυθμό 1% για κάθε 50kg N/εκτάριο μεταβολής.

Η συνολική ζήτηση σε άζωτο από το φυτό είναι φυσικά συνάρτηση της στοχευμένης απόδοσης παραγωγής, καθώς και της ποσότητας της πρωτεΐνης. Για την επίτευξη υψηλότερης περιεκτικότητας πρωτεΐνης στην παραγωγή, απαιτείται η χορήγηση μεγαλύτερης ποσότητας αζώτου με σκοπό την κάλυψη της υψηλότερης ζήτησης. Η τιμή της πρωτεΐνης για σιτηρά που προορίζονται για ζωοτροφή ανέρχεται σταθερά σε 11%, ενώ αντίστοιχα για σιτάρι αρτοποίησης η τιμή της πρωτεΐνης πρέπει να κυμαίνεται στο 12%.

Η χρονική στιγμή της εφαρμογής του αζώτου στα διάφορα βλαστικά στάδια του φυτού είναι πολύ σημαντική. Η εαρινή χρήση του αζώτου στο στάδιο της ανάπτυξης του φυτού πριν το καλάμωμα (κλίμακα Zadoks GS 25-32) θα αξιοποιηθεί για το χτίσιμο της τελικής του απόδοσης, ενώ για την ενίσχυση των τιμών της πρωτεΐνης οι εφαρμογές θα πρέπει να γίνονται αργότερα από το στάδιο της εμφάνισης του φύλλου σημαίας μέχρι και την έναρξη της άνθισης (κλίμακα Zadoks GS 37 και 59). Σε περίπτωση που τα επίπεδα του αζώτου των φύλλων είναι χαμηλά μπορούν να γίνουν διορθωτικές επεμβάσεις κάνοντας χρήση διαφυλλικών προϊόντων αζώτου στο τέλος της άνθισης (Zadoks GS 70).

Θείο (S)

Το θείο αποτελεί βασικό συστατικό των πρωτεϊνών και επομένως σημαντικό θρεπτικό στοιχείο για την ποσότητα και την ποιότητα της παραγόμενης πρωτεΐνης. Περιλαμβάνεται σε μερικά από τα βασικά αμινοξέα που προσδίδουν στη ζύμη τις ιδιότητες του ψησίματός της. Παραδείγματα τέτοιων αμινοξέων είναι η κυστεΐνη, η μεθειονίνη, η θρεονίνη και η λυσίνη.

Μαγγάνιο(Mn) και Ψευδάργυρος(Zn)

Το μαγγάνιο και ο ψευδάργυρος διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στις διεργασίες των φυτών, ενώ συμβάλλουν θετικά μεταβολισμό και την ανακατανομή του αζώτου στο φυτό. Η βελτίωση του μεταβολισμού του αζώτου αυξάνει και την ποσότητά του που ενσωματώνεται στις αναπτυσσόμενες πρωτεΐνες του κόκκου.